ម្ទេស ជាបន្លែដែលមានតម្រូវការច្រើន ស្ទើរតែគ្រប់មុខអាហារហូបចុកប្រចាំថ្ងៃទៅហើយ។ ក្រៅពីការហូបចុក គេបានយកម្ទេសទៅកែច្នៃ ជាផលិតផលជាច្រើនមុខ សម្រាប់ជាគ្រឿងផ្សំក្នុងម្ហូបអាហារបានច្រើនមុខណាស់ ដូចជាម្ទេសក្រៀម ម្ទេសម៉ត់ ម្ទេសទឹក ទឹកម្ទេស ម្ទេសជ្រក់ ជាដើម។
នៅក្នុងផ្លែម្ទេស មានសារធាតុចិញ្ចឹមដូចជា៖ វីតាមីន A B C និង E និងសារធាតុរ៉ែជាច្រើនមានដូចជា molybdenum ម៉ង់ហ្គាណែស អាស៊ីតហ្វូលីក ប៉ូតាស្យូម ទីហ្យ៉ាមីន និងទង់ដែងជាដើម។ លើសពីនេះទៅទៀត ការទទួលទានម្ទេសមានប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់សុខភាពដួចជា៖ ជំនួយដល់ភ្នែក, ជួយដល់សុខភាពបេះដូង, ជួយបង្ការការឡើងសំពាធឈាមខ្ពស់, ជួយដល់ស្បែក និងសក់, ជួយសម្រកទម្ងន់, ជួយកាត់បន្ថយភាពតានតឹង, ជួយកាត់បន្ថយភាពឈឺចាប់, ជំនួយផ្លូវភេទ, ជួយបន្សាបជាតិពុល។
ខាងក្រោមនេះ គឺជាវីធីក្នុងការដាំដុះម្ទេស ឲ្យទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់៖
ការសាបគ្រាប់ម្ទេស
- មុនសាបគ្រាប់ម្ទេស ត្រូវរៀបថ្នាលសាបកូនលើផ្ទៃដី សមស្របតាមការដាំដុះ
- ថ្នាលបណ្តុះ ត្រូវជ្រុំកាប់បំផុសដី និងដាក់ជីលាមកគោចំនួន ២ បង្គី ច្របល់ចូលឲ្យសព្វ
- យកគ្រាប់ពូជទិញពីផ្សារចំនួន ១០០ក្រាម ទៅត្រាំទឹកក្តៅឧណ្ហៗ រយៈពេល ២ម៉ោង ទើបយកទៅសាបនៅថ្នាល ។
- ក្រោយពីសាប កាត់ ចំបើងជាកំទេចកំទី គ្របពីលើ រួចស្រោចទឹកឲ្យជោគរៀងរាល់ថ្ងៃ
ការដាំកូនម្ទេស
- ភ្ជួររាស់ដីឲ្យម៉ដ្ឋល្មម រួចកាប់រណ្តៅ ចន្លោះពីរណ្តៅមួយទៅរណ្តៅមួយ ៥០ស.ម និងពីចន្លោះជួរមួយទៅមួយ ៥០ស.ម
- នៅក្នុងរណ្តៅនីមួយៗ ប្រើជីលាមកសត្វពុកផុយដាក់ទ្រាប់បាតរណ្តៅ
- មុននឹងដកកូនម្ទេសមកស្ទូង ស្រោចទឹកឲ្យជោគនៅលើថ្នាល ដើម្បីងាយស្រួលដកកុំឲ្យដាច់ឫស
- ជ្រើសរើសតែដើមម្ទេស ថ្លោសល្អយកមកដាំ
- ក្នុងមួយរណ្តៅ ដាក់ដាំកូនម្ទេស១ដើម
- ក្រោយពីដាំកូនហើយ កាត់ចំបើងជាកំណាត់ៗធ្វើគម្រប រួចស្រោចទឹកឲ្យជោគ
ការថែទាំកូនម្ទេស
- ក្រោយពីស្ទូងហើយ ត្រូវស្រោចទឹក ២ដង/ថ្ងៃ
- ក្រោយពីកូនម្ទេសដុះរឹងមាំ ចាប់ផ្តើមដកសម្អាតស្មៅ ធ្វើការជ្រុំដីពូនគល់ ដើម្បីបំផុសដី ឲ្យមានខ្យល់ចេញចូល ទឹកជ្រាបបានល្អ
- នៅពេលម្ទេសជិតចេញផ្កា ដាក់ជីកំប៉ុស្តកប់ចូលដី នៅក្បែរគល់
- គ្របគល់ម្ទេស ពូនគល់ធ្វើស្មៅ និងស្រោចទឹក បន្តរហូតដល់ម្ទេសចេញផ្លែ
ការបំផ្លាញរបស់ដំណាំម្ទេស
- ក្នុងការដាំម្ទេសនេះ មានជួបប្រទះនូវការបំផ្លាញពីស្រមោចដែលរោមត្រួយ ធ្វើឲ្យត្រួយរួញស្លឹក កំចាត់វាដោយរោយផេះនៅតាមគល់
- រុយស វាជញ្ជក់រុក្ខរស ពីដើមមួយទៅដើមមួយ រាលដាលពេញចម្ការ ស្រោចថ្នាំថ្យាមេថូហ្សាម(Thiamethoxam) ដើមដែកមានបញ្ហ នោះដកចេញ
- ផ្សិតបំផ្លាញផ្លែម្ទេស រហូតធ្វើឲ្យផ្លែរលួយ ត្រូវបេះផ្លែ ស្លឹកដែលមានជម្ងឺ ទៅដុតបំផ្លាញចោល កុំស្រោចទឹកជោគជាំពេក បាញ់ថ្នាំ អាហ្សូហ្សីស្រូប៊ីន(Azoxystrobin) ឬកាប់តែន(Captan) លាយជាមួយទឹកបាញ់ទប់ស្កាត់
ការប្រមូលផល
- ក្រោយពីដាំ បានរយៈពេល ៤ខែ ចាប់ប្រមូលផល ដោយបេះតែផ្លែទុំល្អ ឬក្រហមព្រឿងៗ
- ការបេះផ្លែធ្វើឡើង រយៈពេល ១សប្តាហ៍ម្តង
- ក្នុងមួយខួបជីវិតម្ទេស អាចបេះបានប្រហែល ១២-១៣ ដង
- ក្នុងការដាំម្ទេសនេះ រក្សាទុកពូជដោយខ្លួនឯង សម្រាប់ការដាំក្រោយៗទៀតបាន
ចំណាប់អារម្មណ៍
ម្ទេស ជាបន្លែ មានតម្រូវការជាប្រចាំថ្ងៃ សម្រាប់ទីផ្សារ មិនថារដូវណា ជារដូវណាទេ។ បងប្អូនមានដីទំនេរ តូចៗក៏អាចដាំដុះបាន ហើយដំណាំនេះមិនសូវមានការបំផ្លាញពីសត្វល្អិតទេ ដោយសាររជាតិហិលរបស់វា។ ដើម្បីបង្កើនប្រាក់បងប្អូន អាចសាកល្បងដាំដុះម្ទេសបាន ព្រោះវាជាដំណាំដាំដុះឆាប់បានផលងាយស្រួលលក់ និងពេលរដូវកាលខ្វះខាតវាទទួលបានតម្លៃថ្លៃគួរសម្យ។